Zaosie

Ta niewielka wioska na Białorusi koło Nowogródka nieodmiennie wiąże się z pytaniem o to, gdzie urodził się Adam Mickiewicz, jako że dokument chrztu przyszłego poety nie podaje miejsca jego przyjścia na świat. Niektórzy badacze przypuszczają, że właśnie w Zaosiu – małym folwarku rodzinnym Mickiewiczów – urodził się autor Ballad i romansó(1822), choć nie ma na to niezbitych dowodów. Tu państwo Mickiewiczowie na pewno przez jakiś czas mieszkali (może do roku 1801), zanim przenieśli się na stałe do Nowogródka. W tym miejscu Adam Mickiewicz z braćmi spędzał u ciotki Kornelii Stypułkowskiej wakacje. Trudno dziś dokładnie odtworzyć realia, w których mały Mickiewicz się bawił. Wiemy, że miał swój pokoik na pięterku niewielkiego spichlerza. Poeta przyjeżdżał do Zaosia także później, gdy był w Kownie nauczycielem.

92379084
Dworek Mickiewiczów w Zaosiu
Film Śladami Mickiewicza

Skonfiskowane państwu Stypułkowskim w połowie XIX wieku przez rząd Rosji Zaosie popadało coraz bardziej w ruinę. W latach 1996-1998 dwór i obejście zostały zrekonstruowane na podstawie rycin z lat czterdziestych XIX wieku i dokumentów archeologicznych. Dziś znajduje się tu muzeum Adama Mickiewicza, które „wyobraża” raczej opisany w Panu Tadeuszu (1834) dwór szlachecki w Soplicowie niż domostwo z czasów młodości poety.